Jack Biskop, onderwijsondernemer en voormalig onderwijswoordvoerder CDA Tweede Kamer
Wie van het bereiken van een toppositie op een ranglijst een doel maakt, zal snel bedrogen uitkomen, zegt Sahlberg. Pasi Sahlberg schreef zijn boek dan ook niet voor beleidsmakers die naar de top van een ranglijst willen, maar hij schreef het voor diegenen die geïnteresseerd zijn in de weg die Finland is gegaan. Ieder ander land zal zijn eigen weg moeten gaan. Ervaringen uit Finland kunnen daarbij helpen.
Het meest kenmerkende in de onderwijshervorming in Finland is de versterking van de positie van de leraar en de ontwikkeling van een 9 jarige gemeenschappelijk schoolvorm (de nieuwe gemeenschappelijke scholengemeenschap) van 7 tot 16 jaar. Het leidt o.a. tot een daling van het aantal voortijdig schoolverlaters en een algemene verhoging van het niveau waarop jongeren afstuderen. ‘Minder onderwijs, meer leren’ is een van de Finse motto’s. Finse kinderen hebben een korte schooldag (tot ongeveer 1 uur ’s middags), maar er zijn volop naschoolse activiteiten die hun algemene kennis en groei stimuleren. Het geeft leraren bovendien de gelegenheid om meer tijd te spenderen aan het ontwikkelen van hun onderwijs, samen te werken en voor probleemgevallen alternatieven te maken. Verder wordt er weinig getoetst. Want, aldus Sahlberg, van toetsen worden kinderen niet beter. Toets minder, leer meer. De nadruk ligt minder op het toetsen en meer op de professionalisering van de leraren.
